Vreugde woont in het hart

Vreugde woont in het hart

Lijst van Aanbeveling

Vreugde woont in het hart

Leven in deze wereld is als een wandeling door een labyrint van ervaringen en gebeurtenissen.
We starten niet blanco, al voor en tijdens onze geboorte zijn we gevormd tot wie en wat we worden in het leven. Het nest is bepaald, de omstandigheden liggen klaar voor de reis die we gaan afleggen.
We komen in deze wereld met ogen, oren, neus, mond en handen. Geuren en geluiden, proeven, licht in de ogen en voelen via huid en handen geeft ons een eerste indruk van deze stoffelijke wereld en onze plaats daarin.

God heeft de zintuigen naar buiten gericht,
daarom kijkt de mens naar buiten, niet naar binnen.
Zo nu en dan heeft een avontuurlijke ziel,
op zoek naar onsterfelijkheid, teruggekeken en zichzelf gevonden.
Kātha Upanishad

Deze upanishadtekst geeft inzicht in hoe wij onze meeste tijd door brengen. We leren al heel snel te kijken en ervaren richting de buitenwereld, daar worden we in gesterkt door opvoeding, scholing en mediabeelden die over ons uitgestort worden. Het is in deze wereld niet vanzelfsprekend naar binnen te kijken. Als een kind veel naar binnen kijkt wordt het gezien als een dromer, iemand met een eigen wereldje. Toch is het die binnenwereld die we niet zouden mogen verliezen of verwaarlozen. Daarbinnen zetelt immers het aftasten van wat goed of niet goed voor je is. Daar spreken hart en ziel. Daar wonen de innerlijke moraal en intuïtie als richtingaanwijzers.

Je lichaam is de ware tempel. Nader dan handen en voeten,
dichterbij dan je halsslagader, dichterbij dan je adem;
in het allerheiligste van je hart woont het ene dat je zoekt.
De zoeker en het gezochte vinden elkaar in het hart.
Marcel Messing, uit: ‘De meester van de eindtijd’ 

Maar wie spreekt er tegenwoordig nog over hart en ziel?
We hebben talloze uitdrukkingen over hart en ziel die veelzeggend zijn.
Het moet mij van het hart, je hele ziel erin leggen, het hart op de juiste plaats hebben, met ziel en zaligheid, je hart vasthouden, in de grond van mijn hart, met de ziel onder de arm, iemand een warm hart toedragen en een gouden hart hebben, zielenheil vinden, de zielenroerselen van de mens en een zielsverwant vinden.

‘Leg het hoofd in het hart’ Pentekening uit het boek ‘Parzival en de Graal’

Volgens de oude teksten woont in de top van de rechter hartkamer de lichtvonk die ons ingeblazen is. Dat is de plaats waarmee we altijd verbonden zijn met de bron, het licht waaruit alles mocht ontstaan en waar we naar terug keren wanneer we dit rad van wedergeboorte voorgoed verlaten.
Velen zien wedergeboorte als een weg tot bevrijding, niets is minder waar. Het boeddhistische rad van samsara kan ons iets leren hierover.

Wanneer je goed kijkt zie je dat het gehele rad van reïncarnatie in handen is van een grote demon. Dat is niet voor niets, deze stoffelijke wereld en wij stofmensen zijn zielen die terecht gekomen zijn in een schepping van gevallen engelen die we ook als de archonten kennen. Zij houden ons graag in deze schepping gevangen want heersers hebben immers onderdanen nodig. Archonten kunnen hun macht behouden zo lang wij niet uit het rad uitbreken en ware bevrijding vinden. Ze richten deze wereld erop in dat we naar buiten gericht blijven en niet naar binnen gaan kijken.

Kijk je naar het midden van het rad dan zie je 3 dieren die drie eigenschappen symboliseren; het varken als hebzucht, de haan symboliseert lust en verlangen, de slang is de haat. Om ons als onderdanen in het rad te houden zijn deze drie gevoelens door de archonten in de mens geplant en worden ze in deze wereld constant gevoed.

In de ring om het midden aan de rechterzijde zie je twee archonten die de mens gebonden en in slavernij gevangen houden. De linkerzijde geeft het mogelijke pad tot bevrijding weer. De juiste weg bewandelend kan de mens zich los gaan maken, op weg naar boeddha-schap. Je begint als zoeker, vervolgens ben je leerling en al oefenende en op zoek naar de juiste inzichten ontwikkel je wijsheid.
In het grote rad worden de vele wegen zichtbaar gemaakt die de mens kan bewandelen.
Als je buiten het rad kijkt zie je Boeddha rechtsboven buiten het rad geplaatst, hij is uit de ring bevrijd. De archonten hebben geen macht meer over hem.
Dit pad gaan is voor ieder van ons mogelijk. Er is een weg tot werkelijke bevrijding uit het rad van reïncarnatie, een mogelijkheid tot terug opgaan in de bron, het Licht of het Ene waarin alles mag terugkeren. Om die weg te gaan is het belangrijk te gaan zien dat er een groot verschil is tussen plezier en ware vreugde.

Het goede is één ding, het plezierige is iets anders.
Deze twee hoewel verschillend in hun doeleinden, binden een mens.
Hij die het goede aangrijpt, zal het goede overkomen.
Hij die voor het plezierige kiest, mist zijn doel.
Katha Upanishad I, 2:1

Wat is plezier?
Plezier is fijn, vooral samen kunnen lachen om leuke dingen.
Maar vaak is plezier een vorm van genot: ‘Dit voelt goed en dus wil ik er meer van.’  Plezier of genot is kortdurend, dan is het iets wat pakt en grijpt. Het uit zich als meer willen hebben, zien of ervaren. Het gaat ook over lichamelijke ervaringen die we steeds meer of intenser willen. Of het nu gaat over geld, bezit, seks, eten of nog meer verre vakanties. De wensen kunnen eindeloos zijn, je kunt erin verdrinken daarin wordt de haan van verlangen zichtbaar en de hebzucht van het varken.
Pleziertjes leiden tot verslaving, ze worden geregeerd door het stofje dopamine. Van dopamine heb je steeds meer nodig om er nog plezier uit te halen. Dopamine is een neurotransmitter die hoort bij het beloningsysteem in de hersenen. Door dit stofje voelen we ons even tevreden of beloond, het brengt een moment van genot.
De keerzijde is dat je er steeds meer van nodig hebt om er plezier uit te halen. Alsmaar meer geld en bezit of exclusiever eten of drinken, meer of uitdagender seks, of extreem sportieve uitdagingen.

Het geld van de hebzuchtige, dat onbehagen,
beslommeringen, verblinding en slapeloosheid veroorzaakt,
is geen geld, maar slechts een ziekte van het hart.
Nooit wordt hebzucht door geld gestild,
zo min als de dorst door zout water.
Ksemendra

Natuurlijk is er niets mis met regelmatig sporten, bewegen om fit te blijven. Het lichaam dient ook onderhouden te worden met gezonde voeding die heerlijk mag zijn. Het is ook fijn als je geen nood hebt en voldoende geld om van te leven. Maar moet je huis steeds groter? De inrichting nog luxer en heb je de laatste technische snufjes nodig? Een gevoel van tevredenheid met wat je hebt is een groot goed zeker in deze tijd van overvloed aan producten en mogelijkheden.

In deze tijd hebben we een geweldige nieuwe dopaminebron gevonden in de smartphone met zijn sociale media en apps. Veel mensen zijn eraan verslaafd, ze moeten weten of ze berichtjes hebben en voelen dat als geaccepteerd of gewild zijn. Weinigen realiseren zich dat dit niets te maken heeft met persoonlijk contact, er is immers geen echte connectie, geen werkelijk ontmoeten.

De meeste mensen zijn zich er niet van bewust dat alle verlangens waarmee we sterven de blauwdruk vormen voor de nieuwe geboorte om deze wensen uit te leven. Verlangens vormen de basis voor het rad van reïncarnatie.

De kinderlijke dwaas jaagt naar buiten gerichte verlangens na
en raakt verstrikt in de netten die de dood heeft uitgezet.
De wijze echter, die het onsterfelijke ontwaart,
zoekt het onvergankelijke niet daar waar alleen het vergankelijke is.
Katha Upanishad II, 1: 2 

Er is niets mis met plezier hebben, met vrolijk samen lachen om grapjes en vreugdevolle gebeurtenissen. Lachen is werkelijk gezond, zoals sporten gezond is en nieuwe dingen zien of lezen kan de ziel voeden zoals een rustige vakantie het evenwicht in deze hectische wereld even kan herstellen. Dat is iets heel anders dan afvinken waar je al geweest bent met een lijstje van waar je allemaal nog naar toe wilt gaan. Mensen maken op hun reizen series foto’s om indrukken te verzamelen en zich later te kunnen herinneren waar ze waren voordat ze snel naar de volgende attractie gaan. Het gaat over maat en verhouding in het leven.

Plezier kun je hebben in samen dansen en zingen, samen muziek maken.
Die vorm van plezier kan uitmonden in een diepe vreugde omdat we samen klinken. 

Wat is vreugde?

Vreugde is een heel ander gevoel. Vreugde is: ‘Dit voelt goed, meer is niet nodig.’ Vreugde is dankbaar en schenkt aandacht en is totale aanwezigheid. Het is een diep ervaren en hoort bij het hart en de ziel in de mens. Vreugde kan voortduren, het kan uiteindelijk zelfs een staat van zijn worden. Het heeft niets te maken met materie en is nergens te koop.
Vreugde onder mensen vindt men vaak in een sociale omgeving, door diepgaand contact, een werkelijke connectie met mensen of met de natuur. Vreugde wordt gedragen door bewustzijn, het is een geestesgesteldheid die ziet dat het is zoals het is en dat het zo goed is. In vreugde is er de acceptatie van het moment. Het is ervaren, niet verslavend en in het lichaam gekoppeld aan het stofje serotonine.
Serotonine is zoals dopamine een neurotransmitter. Serotonine werkt in op het centrale zenuwstelsel. Zonlicht en goede voeding zorgen ervoor dat er voldoende serotonine in ons aangemaakt wordt. Dat gebeurt voornamelijk in de darmen. Twee uur na zonsopgang maken we de meeste serotonine aan want het hoort bij het waakbewustzijn, het licht van wakker zijn. Waar dopamine een opwekkend, uitdagend effect heeft, is serotonine een kalmerend stofje. Wanneer we stress hebben verbruiken we de serotonine in ons lichaam snel op. Maar wanneer het voldoende aanwezig is en zijn werk mag doen heeft het een positief effect op onze stemming. Het geeft innerlijke rust, tevredenheid en sereniteit.

Vreugde ontstaat onder andere wanneer mensen samen zijn en een bijdrage proberen te leveren aan elkaars welbevinden. We reageren op elkaars gelaat en stem en spiegelen elkaar in samenzijn. In zulke omstandigheden raken we elkaar en hebben we contact met hart en ziel.
Het vindt plaats op een onstoffelijke laag, via energie of trilling, het is een diep aanvoelen.
Wanneer we groeien in bewustzijn en een andere weg willen gaan dan die van de verlangens in de wereld gaan we andere mensen opzoeken, mensen die ons innerlijk voeden en bijdragen aan onze groei. Als het goed is doen we dat zelf ook naar anderen toe en zijn we tegelijkertijd leraar en leerling van elkaar. Dat zijn de momenten waarop we ons hart laten spreken en samen groeien met elkaar.

‘Parzival vindt een wijze leraar’ Pentekening uit het boek ‘Parzival en de Graal’

Geef opdat je de vreugde van het geven mag kennen,
want wanneer je tijd voorbij is, gaat alles wat je niet gegeven hebt teloor.
Hajjar Gibran

Door vreugde te ervaren kunnen we besluiten stapje voor stapje de zaken van de wereld los te laten. Het onthechten aan verlangens is dé grote opdracht om vrij te worden. Mensen die zich los maken uit structuren en groepen zijn niet langer bang of afhankelijk van goedkeuring. Zij denken en leven onafhankelijk en bewegen zich vrij in zichzelf.
Het is mogelijk onszelf uit de slavernij van deze wereld en de archonten te bevrijden. Dat is geen gemakkelijk pad. Het vraagt oefening, iedere dag. Je leert waarnemen wat je doet en waarom je het doet, je gaat stap voor stap je intuïtie volgen en luisteren naar je hart en ziel.

In het boek ‘Parzival en de Graal, het pad van de ziel’ dat ontstaan is vanuit 36 tekeningen uit het graalverhaal van Wolfram von Eschenbach, heb ik dit proces uitgebreid en stapsgewijs beschreven en wel aan de hand van Parzivals zoektocht naar de Graal. Daarin wordt een weg afgelegd die wij allemaal gaan, terug naar onze oorsprong en het Licht waaruit alles in de schepping mocht ontstaan. Wij zijn ieder moment onderdeel van dat Licht en mogen het pad bewandelen dat we verkiezen, gebonden aan pleziertjes en verlangens of het pad van inzicht, bewustzijn en groeien naar innerlijke wijsheid en uiteindelijke bevrijding. Het Licht respecteert daarin onze vrije wil. Parzivals weg is gelijk aan onze weg met herkenbare ervaringen, groeipijnen en vreugdevolle momenten. Parzivals verhaal werd geschreven in de dertiende eeuw maar is van alle tijden. In het boek worden voortdurend verbanden gelegd naar deze tijd, wat er nu speelt en wat kunnen we daaruit leren.

Ook al lijkt de wereld er op bepaalde momenten chaotisch uit zien, chaos rust in kosmos.
De wetten van oorzaak en gevolg houden orde en wanorde in balans.
Wie er met de ogen van de tijd naar kijkt, ziet slechts de wereld der verschijnselen.
Is de zee meer of minder volmaakt als de golven kalm of woest zijn?
Alles rust in volmaaktheid.
Alle levende wezens worden vanuit totaalbewustzijn voortgestuwd,
ze zijn in dat bewustzijn en keren erin terug.
Marcel Messing (Uit: Een land zonder pad)

Onze bestemming ligt niet in deze wereld, wij zijn verdwaalde lichtwezens die hier vertoeven zolang we ons niet herinneren dat we bestemd zijn voor grenzeloze vreugde. Parzival vindt de weg eruit, hij leert zijn verlangens en wensen los te laten en vindt uiteindelijk acceptatie. In acceptatie van al wat is wordt je door het Licht gedragen en zul je je daar bevinden waar je moet zijn. Wanneer het verlangen de graal te vinden sterft wordt de innerlijk graalbeker gevonden. Ook in deze tijd is dat mogelijk. We staan iedere dag opnieuw voor de keuze. Kiezen we voor oppervlakkigheid of zijn we bereid een andere weg te gaan. Die kan enkel alleen gegaan worden maar op ons pad zullen wegwijzers verschijnen, fijne mensen, leraren en omstandigheden die vreugde brengen en ons doen voelen dat het de goede weg is. Waar gaan we voor, plezier of innerlijke vreugde?

Dit artikel is eerder verschenen in het tijdschrift Spiegelbeeld, januari 2023.

Marianne van den Dungen is kunstenares en illustrator van de boeken van Marcel Messing.
Ze zoekt al sinds haar jonge jaren naar een antwoord op de vraag: ‘Hoe kwam het kwaad in de wereld?’ Deze zoektocht bracht haar tot het bestuderen van oude kennis uit oost en west. Daarin vond zij aanwijzingen en wijsheden die van alle tijden zijn en helpen het innerlijk pad te gaan. Daarover schreef zij het boek ‘Parzival en de Graal, Het pad van de ziel’ .

 

 

Related Aanbeveling